Een monumentaal museum, 1800 m2, dat heel zware industriële machines uit lang vervlogen tijden herbergt en ze ook nog regelmatig in werking stelt. Want MIAT staat voor “Museum voor Industrie, Arbeid en Textiel”. Het museum ligt aan de Minnemeers, in een voormalige Gentse katoenspinnerij met Manchester-dak en gelegen aan de Leie.

Het museum neemt zich voor dicht bij de mensen te staan. Door zijn educatieve rol slaagt het prachtig daarin. Er zijn niet alleen rondleidingen voor geïnteresseerde volwassenen maar ook workshops voor leerlingen uit alle onderwijsniveaus. Zo zagen we tijdens ons bezoek leerlingen uit het kleuter- en bijzonder onderwijs geboeid aan het werk. Voor alle niveaus zijn werkmappen ter beschikking. Het museum beschikt over een vriendenkring, over vrijwilligers die de antieke machines nog kunnen in gang steken en bedienen en over een kleine cinemazaal – Ciné Palace – waar elke maand een kwalitatieve film uit de oude doos wordt vertoond. Voor zijn Soirées doet het museum beroep op specialisten uit de industrie. Zo is er bv. op 30 mei a.s. een conferentie over vroegere elektriciteitscentrales in België.

De collecties zijn opgesteld in de vroegere spinnerij. Bezoekers worden verwelkomd in een recente aanbouw waarin het onthaal en de cafetaria zijn ondergebracht. Via het trappenhuis en de lift kan de bezoeker de verschillende niveau’s van de vroegere spinnerij bereiken.

Vlak voor dit nieuw gedeelte bevindt zich een tuin waar allerlei planten worden gekweekt die vroeger dienden voor het verven van textiel. Bij iedere plant wordt uitgelegd welk deel ervan industrieel werd gebruikt en welke kleur men ermee kon bekomen.

We starten de rondgang op de 5de verdieping waar ons industrieel verleden bevattelijk wordt voorgesteld aan de hand van overzichtelijke wandplanten die algemene, vaderlandse en industriële geschiedenis aan elkaar relateren. Aandacht gaat op de eerste plaats naar weefgetouwen, spinmachines en drukpersen die gebruikt werden tijdens de eerste industriële revolutie. Naast een authentiek exemplaar van de Mule Jenny die Lieven Bauwens in 1800 naar Gent smokkelde, kan je er o.a. ook zien hoe het vervoer en de straatverlichting evolueerden en hoe de huismoeder vroeger de strijk deed. Geïnteresseerden kunnen er ook de eerste passementtoestellen zien.

De 4de verdieping is gewijd aan de werkvoorwaarden in het verleden en aan de evolutie van de binnenhuisinrichting en de huishoudtoestellen. Een deel van de verdieping laat de evolutie zien van de drukkerij, van de handpers uit de 18de eeuw, over de lithografie tot de ondertussen al verouderde offsetpersen en fotozetmachines. Op bepaalde dagen laten enkele vrijwilligers deze toestellen opnieuw draaien. Bijzonder aantrekkelijk op deze verdieping is het klein cinemazaaltje waarvan hierboven sprake.

De 3de verdieping heeft haar naam “Kantoenkabaal” niet gestolen. We denken onmiddellijk aan balen katoen maar weten misschien niet dat die reuze machines op geregelde tijdstippen ook effectief opnieuw in gang worden gezet, wat inderdaad een kabaal van ja welste moet teweegbrengen. Heel de verdieping is gewijd aan de bewerking van katoen, waarvoor Gent en ook deze locatie eertijds bekend waren. We leren ook wat “twijgen” van draden inhoudt en hoe dit industrieel gebeurde. En ook hoe katoen geweven werd in combinatie met vezels afkomstig van vlas of van zijde.

De eerste verdoeping is voorbehouden voor occasionele thema’s. Zo loopt er nu tot 29 september 2013 een tentoonstelling gewijd aan 100 jaar elektriciteit, enigszins overlappend met wat we al op de bovenverdiepingen hebben gezien. Aandacht gaat hier ook naar de Gentse Wereldtentoonstelling van 1913 waar de elektriciteit werd gepromoot. Dit zou navolging krijgen op de Wereldtentoonstelling van 1930 te Antwerpen waarvan de aanwending van elektriciteit op de hoeve één van de thema’s was.

Her MIAT is ongetwijfeld een bezoek waard en de nevenactiviteiten ervan zijn zeker op te volgen door al wie belangstelling heeft voor ons industrieel erfgoed en verleden.

Wel spijtig dat het museum niet beschikt over een catalogus van wat ze exposeert.