Deze route loopt volledig over het grondgebied van de gemeente Spiere-Helkijn. Samen met Mesen is het een West-Vlaamse gemeente met faciliteiten voor de Franstaligen voor wie de gemeente “Espierres-Helchin” heet. Als we echter naar de gemeentelijke website kijken, zien we dat, in tegenstelling met bv. de Brusselse rand, hier enkel de Nederlandse vorm als officiële gemeentenaam wordt gebruikt.

Op het terras van een cafeetje in Spiere worden we door de bazin in het Frans aangesproken en we horen dat de twee andere cafébezoekers in een toch wat verbasterde vorm van de taal van Molière aan het praten zijn. Bij het weggaan spreekt één van hen ons in het Vlaams aan en zegt terloops dat hij de beide landstalen spreekt. De tweetaligheid is hier historisch ontstaan wat niet te verwonderen is door de ligging van de gemeente tussen centra als Kortrijk, Doornik, Roubaix, Tourcoing en Rijsel. Dat de gemeente niet overgegaan is naar de provincie Henegouwen, samen met het bv. het nabijgelegen Dottenijs en Moeskroen, is te verklaren door de meerderheid van Vlaamssprekende inwoners toen de taalgrens werd afgebakend.

De gemeente bestaat eigenlijk uit twee kernen die allebei hun naam aan de fusiegemeente hebben gegeven, zoals bv. Lo-Reninge en in tegenstelling met Ichtegem waar Eernegem uit de boot viel. De kleinste kern is Spiere en het wat grotere Helkijn ligt enkele kilometers verder en is het administratief centrum. Beide kernen liggen langs de Schelde.

De wandelroute[1] is 13 km lang en via de Helstraat gemakkelijk op te splitsen in twee ongeveer even lange circuits.

We starten aan de kerk van Spiere en slaan de Helstraat aan de Hellenhoek in tot aan de Groenstraat waarlangs de Gaverbeek stroomt. Vanaf hier volgen we het normaal tracé van de wandelroute in de richting van Helkijn.

Hoewel de Helstraat, zoals gezegd, niet echt deel uit maakt van de uitgestippelde route, is er toch het één en andere te zien. Bij momenten verschijnt in de verte de Mont Saint-Aubert en langs de route vinden we opnieuw, zoals in Argendaal, van die typische grote boerderijen met grote toegangspoort en gebouwd rond een ruime binnenplaats. Hier en daar staat ook een gerestaureerd fermetje dat waarschijnlijk als tweede verblijfplaats dienst doen. De samenstelling van de bodem trekt de aandacht omdat hier en daar, nochtans in deze droge periode, er nog heel wat waterplassen staan, wat ons laat vermoeden dat deze nogal bleke grond samengesteld is uit zand en leem.

We komen verschillende keren de Gaverbeek tegen vooraleer we het rustige Helkijn binnenwandelen. Er staat hier nog heel wat authentiek erfgoed: een oude brouwerij bij het binnenkomen van het dorp en in de dorpskern weeral twee van die typische boerderijen met ingangspoort. Voor de kerk bemerken we een uitnodigend restaurant dat spijtig genoeg vandaag gesloten is. De kerk is omringd door graven. Het kerkgebouw heeft een eeuwenlange geschiedenis achter de rug en werd in de loop van de tijden meermalen herbouwd en aangepast. We gaan even binnen maar het bezichtigingen van het interieur uit de 19de eeuw loont echt de moeite niet.

Vanaf het kerkplein gaat het richting jaagpad langs de “oevers van de Schelde” die hier maar 20m breed is waar ze in Antwerpen een breedte heeft van ongeveer 500 m. En toch is het dezelfde stroom en varen ook hier binnenschepen voorbij. In deze prille lentetijd staat de natuur langs het waterkant in volle glorie.  Langs de oever werden struiken en bomen aangeplant die spijtig genoeg niet zo goed zijn onderhouden en het zicht op de voorbijvarende schepen belemmeren. We moeten ook voortdurend opletten en herhaaldelijk plaats maken voor voorbij snorrende wielertoeristen die toch wat als spelbrekers overkomen.

De scheepvaart is hier betrekkelijk intens. Voorbij Spiere ligt het niveau van de Schelde veel hoger zodat een sluizencomplex nodig was aan de samenvloeiing van Schelde, Spierekanaal en de sterk vervuilde Zwarte Spiere die uit Frankrijk de gemeente binnenkomt.

Eens voorbij dat imposant sluizencomplex, wandelen we opnieuw in de richting van de deelgemeente Spiere en volgen we de hele tijd het Spierekanaal. We komen er een eenzame woning tussen een hele rij populieren tegen. Prachtig zicht bij valavond, zeker op een lentedag als vandaag. De zon steekt zich al wat weg achter de wolken, wat het spektakel nog intiemer en gesluierder maakt. En onverwacht doen we nog een ontdekking. Op de zijgevel van dit huis staat een Duitse tekst met onderrichtingen voor het scheepsverkeer. Zeker een restant uit één van de twee wereldoorlogen.

Als we in de verte de brug over de Spierekanaal ontwaren, met zijn dubbelganger weerspiegeld in het water, is het tijd om af te slaan in de richting van de kerk waar onze auto al zo’n kleine drie uur lang geduldig op ons staat te wachten.