Duitse troepen houden parade voor de kerk van Kortemark
Sinds enkele jaren heeft de Bibliothèque nationale François Mitterrand de belangrijkste Franse kranten gedigitaliseerd en beschikbaar gesteld via het Gallica-platform. We waren nieuwsgierig of Kortemark of één van de deelgemeenten in de collectie voorkwamen. En inderdaad: we vonden zowel vermeldingen van Cortemarck als van Handzaeme en Zarren, voornamelijk in de oorlogsjaren 1914 t/m 1919.
Meestal zijn het zakelijke communiqués uitgaande van de Franse, Britse of Belgische militaire overheid. Een vijftiental redactionele teksten dateren voornamelijk uit het eerste en het laatste oorlogsjaar. In 1914 werd vooral nieuws verzameld uit Nederlandse[1] kranten. De berichten zijn opgesteld vanuit propagandaoogpunt en geven uiteraard het standpunt van de geallieerden weer. Hoe de Duitsers zelf aankeken tegen deze gebeurtenissen, vernemen we uiteraard niet.
| Aantal vermeldingen in |
1914 |
1915 |
1916 |
1917 |
1918 |
1919 |
TOTAAL |
| La Croix |
2 |
2 |
9 |
2 |
1 |
16 |
|
| La Presse |
2 |
2 |
|||||
| Le Figaro |
3 |
2 |
5 |
||||
| Le Gaulois |
1 |
4 |
10 |
15 |
|||
| Le Petit Parisien |
1 |
2 |
3 |
3 |
2 |
11 |
|
| Le Temps |
2 |
3 |
10 |
1 |
16 |
||
| L’Humanité |
1 |
5 |
6 |
||||
| Ouest-Eclair |
1 |
1 |
1 |
3 |
|||
|
6 |
12 |
10 |
37 |
8 |
1 |
74 |
|
| Vermelde gebeurtenissen betreffende | |||||||
| Handzame |
1 |
2 |
5 |
1 |
3 |
12 |
|
| Kortemark |
4 |
7 |
14 |
3 |
1 |
29 |
|
| Zarren |
2 |
2 |
4 |
3 |
11 |
||
|
5 |
11 |
7 |
19 |
9 |
1 |
52 |
Volgende gebeurtenissen of krijgsverrichtingen komen aan bod:
Handzame: beschieting Handzamevaart, burgemeester terechtgesteld in 1914, troepenbewegingen rond Handzame, beschieten van het vliegveld.
Kortemark: burgerslachtoffers, ontploffing van munitieopslagplaats in 1919, vermeende spionageactiviteit, luchtaanvallen op spoorwegknooppunt en station, troepenbewegingen.
Zarren: beschietingen, spoorweg en station gebombardeerd, troepenbewegingen, vliegtuig en Duitse ballons neergehaald.
De meest vermelde wapenfeiten betreffen de geallieerde luchtaanvallen op de het station en het spoorwegknooppunt van Kortemark, gevolgd door de veelvuldige luchtaanvallen op het vliegveld van Handzame. De terechtstelling van de burgemeester van Handzame in het begin van de oorlog en de gijzeling van pastoor Blancke en onderpastoor Barras in 1915 – als gevolg van de vermeende spionageactiviteit van Alidor Van Damme – moeten het gewelddadig karakter van de Duitse bezetting aantonen en de afkeer van de lezers opwekken.
1917 spant de kroon met 37 vermeldingen van 19 verschillende krijgsverrichtingen, voornamelijk bombardementen op het station van Kortemark.
Volledige tekst met overzicht van de krijgsverrichtingen 1914-1919:
Kortemark in Franse kranten
© John Aspeslagh
[1] Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Nederland neutraal. De Nederlandse kranten hadden correspondenten in het bezette België.